Kentsel dönüşüm, şehirlerdeki yapıların yenilenmesi ve depreme dayanıklı hale getirilmesi amacıyla uygulanan önemli bir süreçtir. Bu süreç, özellikle riskli yapıların tespit edilmesi ve güvenli yaşam alanlarının oluşturulması yönünde ciddi bir adım olarak görülür. Yazımızda, kentsel dönüşüm başvurusu yapacak kişiler için gerekli şartları, süreçleri ve önemli detayları sade ve anlaşılır bir şekilde ele alıyoruz.
Kentsel Dönüşüm Başvurusu Nasıl Yapılır?
Kentsel dönüşümden yararlanmak isteyen vatandaşların belirli belgelerle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne veya yetkili kuruluşlara başvuru yapması gerekir. Başvuru süreci genellikle yapı sahiplerinin çoğunluğunun onayı ile başlar ve uzman mühendisler tarafından yapılan riskli yapı tespitiyle devam eder. Bu aşamaların tamamlanması halinde hak sahiplerine dönüşüm destekleri sunulabilir.
Kentsel Dönüşümde Aranan Şartlar Nelerdir?
Kentsel dönüşüm için ilk şart yapının riskli olup olmadığının belgelenmesidir.
Yapının Riskli Olması
Yapının riskli kabul edilmesi için zemin ve yapı durumu uzman mühendisler tarafından teknik analizle değerlendirilir.
Riskli Yapı Nasıl Tespit Edilir?
Yetkili mühendislik firmaları binadan karot numunesi alarak laboratuvar testleri yapar ve elde edilen verilerle yapının risk düzeyi belirlenir.
Kat Maliklerinin Onayı
Kentsel dönüşüm sürecinin ilerleyebilmesi için genellikle yapı maliklerinin en az üçte ikisinin onayı gereklidir.
Üçte İki Çoğunluk Neden Önemlidir?
Bu oran, mülkiyet haklarının korunması ve ortak karar alma prensibine göre belirlenmiştir, işlemlerin yasal zemin kazanmasını sağlar.
Kentsel Dönüşüm Kredisi Nasıl Alınır?
Kentsel dönüşüm kapsamında hak sahiplerine kredi ve kira yardımı gibi destekler sunulmaktadır.
Devlet Destekli Krediden Kimler Yararlanabilir?
Riskli yapılarda yaşayan malik, kiracı ve sınırlı ayni hak sahipleri belirli şartları karşılamaları halinde kredi başvurusunda bulunabilir.
Gelir Durumu Etkili mi?
Evet, kredi desteğinden faydalanmak için gelir durumunun belirli sınırlar içinde olması gerekir, bu durum bankalar tarafından değerlendirilir.
Kira Yardımı Nasıl Alınır?
Riskli yapı sahiplerine, yıkım sonrası geçici konut ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla belirli süre boyunca kira yardımı verilmektedir.
Kira Yardımı Ne Kadar Süreyle Verilir?
Yardım süresi, yapı konumuna göre değişmekle birlikte genellikle 18 ay boyunca sürer, büyük şehirlerde bu süre daha kısa olabilir.
Kentsel Dönüşümde Tapu İşlemleri Nasıl Yapılır?
Kentsel dönüşüm sürecinde tapu işlemleri, dönüşüm projelerinin ruhsatlandırılması ve yeni tapuların verilmesi aşamalarını içerir.
Yeni Tapular Ne Zaman Alınır?
Proje tamamlandıktan sonra yapı kullanma izin belgesi alınır ve ardından yeni tapular maliklere teslim edilir.
Ortak Mülkiyet Durumunda Ne Olur?
Ortak mülkiyete konu olan taşınmazlar dönüşüm süreci sonrası pay oranlarına göre yeniden tapuya işlenir, eğer anlaşma sağlanmazsa satış işlemleri gündeme gelir.
Kentsel Dönüşüm Alanında Devlet Desteği Var mı?
Devlet, kentsel dönüşüm projelerinde birçok teşvik sunmakta ve süreci kolaylaştırıcı adımlar atmaktadır.
Hangi Destekler Mevcut?
Kira yardımı, düşük faizli kredi, vergi muafiyeti, harç indirimi gibi destekler devlet tarafından sunulmaktadır.
Vergi Muafiyeti Uygulanıyor mu?
Evet, dönüşüm sürecinde yapılan bazı işlemler için harç ve vergi muafiyetleri uygulanmakta, bu sayede maliyet azaltılmaktadır.
Kentsel Dönüşüm Süreci Ne Kadar Sürer?
Kentsel dönüşüm süreci, yapının riskli ilan edilmesi ile başlayıp yeni yapının kullanıma hazır hale gelmesine kadar devam eder.
Ortalama Süre Ne Kadardır?
Bu süre yapı özelliklerine, maliklerin anlaşma durumuna ve bölgeye göre değişmekle birlikte genellikle 12 ile 36 ay arasında değişir.
Süreci Hızlandırmak Mümkün mü?
Evet, ev sahiplerinin hızlı karar vermesi, belgelerin eksiksiz sunulması ve proje onaylarının zamanında alınması süreci hızlandırır.
En Çok Talep Gören Dönüşüm Bölgeleri Hangileridir?
Deprem riski taşıyan bölgeler ve eski yapı stokunun yoğun olduğu semtler kentsel dönüşümde öncelikli olarak tercih edilmektedir.
İstanbul’da Dönüşüm Nerelerde Yaygın?
İstanbul’da Kadıköy, Avcılar, Maltepe, Esenler, Zeytinburnu gibi semtlerde dönüşüm projeleri oldukça yaygındır ve öncelikli alanlar olarak kabul edilir.
Diğer Büyükşehirlerde Durum Nedir?
Ankara, İzmir, Bursa gibi büyük şehirlerde de benzer şekilde riskli bölgelerde dönüşüm projeleri hız kazanmış durumdadır.
Kentsel Dönüşümde Maliyet Ne Kadardır?
| Konut Tipi | Ortalama Dönüşüm Maliyeti (2025) | Kira Yardımı Süresi | Tahmini İnşaat Süresi |
|---|---|---|---|
| 2 Katlı Müstakil | 1.250.000 TL | 18 Ay | 12-18 Ay |
| 3-5 Katlı Apartman | 3.000.000 TL | 18 Ay | 18-24 Ay |
| 6 Kat ve Üzeri Blok | 5.500.000 TL | 12 Ay | 24-36 Ay |
Yukarıdaki tablo, farklı yapı tiplerine göre 2025 yılı itibariyle tahmini dönüşüm maliyetlerini, kira desteği süresini ve inşaat sürecinin uzunluğunu göstermektedir. Maliyetler konum, zemin ve proje özelliklerine göre değişiklik gösterebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Kentsel Dönüşüm Şartları Nelerdir?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kentsel dönüşüm başvurusu için kaç kişinin onayı gerekir?
Yapı maliklerinin üçte ikisinin onayı kentsel dönüşüm sürecinin başlatılabilmesi için yeterlidir.
Riskli yapı tespiti için nereye başvurulmalı?
Yetkili mühendislik firmalarına veya Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne başvuru yapılmalıdır.
Kentsel dönüşüm kredisi geri ödemesi nasıl yapılır?
Geri ödemeler devlet destekli düşük faizli kredi kapsamında olup, banka ile yapılan anlaşmalara göre aylık taksitlerle ödenir.
Kira yardımı almak için başvuru şartları nelerdir?
Riskli yapıda ikamet edilmesi, tahliye edilmiş olması ve malik ya da kiracı statüsünün belgelenmesi gerekir.
Kentsel dönüşümde eski tapu geçersiz mi olur?
Eski tapu, yeni yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi ile birlikte yeni bağımsız bölümlere göre yeniden düzenlenir.
Devlet her projeye destek veriyor mu?
Devlet desteği, yalnızca riskli yapı olarak tescillenmiş yapılara ve belirli kriterlere uygun projelere sağlanır.
