Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık, kuruluk ve bazen kabarcıklarla kendini gösteren kronik bir deri hastalığıdır. Genetik yatkınlık, bağışıklık sistemi hassasiyeti ve çevresel tetikleyicilerle ortaya çıkar. Bu yazıda egzamanın nedenlerini, nasıl hafifletilebileceğini ve hangi doğal ya da medikal yöntemlerin etkili olabileceğini detaylıca inceleyeceğiz.
Egzama Nedir?
Egzama, tıbbi adıyla atopik dermatit, cildin inflamasyon (iltihap) nedeniyle kuruması, kızarması ve kaşınmasıyla seyreden kronik bir cilt hastalığıdır. Genellikle çocuklukta başlasa da her yaşta görülebilir ve dönem dönem alevlenmelerle kendini gösterebilir.
Egzama Neden Oluşur?
Egzamanın oluşumunda hem genetik faktörler hem de çevresel etkenler rol oynar. Cilt bariyerinin zayıflamasıyla nem kaybı artar ve alerjenlere karşı hassasiyet gelişir, bu da egzama semptomlarını tetikler.
Genetik Yatkınlık
Ailede astım, alerji ya da egzama geçmişi olan bireylerde bu hastalığın görülme riski daha yüksektir.
Kalıtsal mı?
Evet, egzama kalıtsal bir zemin üzerinde gelişebilir ve genellikle çocukluk çağında belirti verir.
Alerjen Teması
Ev tozu, polen, deterjanlar, sabunlar ya da bazı giysi kumaşları egzama krizini başlatabilir.
Hangi Maddeler Kaçınılmalı?
Parfümlü ürünler, yünlü kumaşlar ve sert kimyasallar egzama için yaygın tetikleyicilerdir.
Stres Ve Duygusal Faktörler
Yoğun stres, egzama semptomlarını şiddetlendirebilir. Psikolojik baskılar cilt üzerinde doğrudan etki yaratır.
Psikolojik mi?
Kısmen evet, çünkü stresli dönemlerde egzama alevlenmeleri daha sık görülmektedir.
Egzamaya Ne İyi Gelir?
Egzama tedavisinde öncelikli hedef, cildin nem dengesini koruyarak kaşıntı ve tahrişi azaltmaktır. İlaç tedavilerinin yanı sıra bazı doğal yöntemler de destekleyici olabilir.
Nemlendirici Kremler
Egzama tedavisinin temel taşını cildi sürekli nemli tutmak oluşturur. Parfümsüz ve yoğun yapılı nemlendiriciler tercih edilmelidir.
Ne Sıklıkla Uygulanmalı?
Günde en az 2 kez ve özellikle banyo sonrası hemen uygulanması önerilir.
Kortizonlu Kremler
İltihabı baskılamak için doktor reçetesiyle kullanılan kortizon içerikli merhemler hızlı rahatlama sağlayabilir.
Uzun Süre Kullanılır mı?
Hayır, yan etki riskine karşı sadece kısa süreli ve kontrollü kullanılmalıdır.
Bitkisel Yağlar
Aloe vera, hindistancevizi yağı, zeytinyağı gibi doğal yağlar cildi yatıştırabilir ve kaşıntıyı azaltabilir.
Hangi Yağlar Etkilidir?
Aloe vera jel, saf hindistancevizi yağı ve soğuk sıkım zeytinyağı egzama belirtilerini hafifletebilir.
Soğuk Kompres
Şiddetli kaşıntı durumlarında soğuk uygulamalar kısa süreli rahatlama sağlar.
Günde Kaç Kez Yapılır?
İhtiyaca göre günde birkaç kez uygulanabilir ancak buz doğrudan cilde temas ettirilmemelidir.
Hangi Besinler Egzamaya İyi Gelir?
Beslenme, egzama yönetiminde önemli bir rol oynar. Bazı gıdalar semptomları artırırken bazıları iyileştirici etkiler gösterebilir.
Omega-3 İçeren Gıdalar
Somon, keten tohumu ve ceviz gibi omega-3 yağ asidi içeren besinler anti-inflamatuar özellik gösterir.
Her Gün Tüketilmeli mi?
Evet, düzenli tüketim cilt sağlığını olumlu yönde etkileyebilir.
Antioksidan Zengini Sebzeler
Ispanak, brokoli, havuç gibi sebzeler bağışıklık sistemini destekleyerek egzamanın şiddetini azaltabilir.
Pişmiş mi Çiğ mi?
Her iki şekilde de tüketilebilir ancak çiğ hali daha fazla antioksidan içerir.
Şekerli Ve İşlenmiş Gıdalardan Kaçınmak
Fazla şeker tüketimi vücutta inflamasyonu artırarak egzama semptomlarını kötüleştirebilir.
Hangi Gıdalardan Uzak Durulmalı?
Hazır atıştırmalıklar, fast food ve rafine şeker içeren ürünler sınırlanmalıdır.
En Çok Tercih Edilen Egzama Kremleri
| Ürün Adı | Etkisi | Reçeteli mi? |
|---|---|---|
| Fucidin | Antibakteriyel etkili | Evet |
| Elidel | Kortizonsuz iltihap giderici | Evet |
| Bepanthen Sensiderm | Tahriş giderici ve nemlendirici | Hayır |
| Advantan | Kortizon içeren güçlü etki | Evet |
| Mustela Stelatopia | Bebekler için özel formül | Hayır |
Bu ürünler egzamanın farklı evrelerinde semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir, ancak mutlaka uzman hekim kontrolünde kullanılmalıdır.
Egzama Nasıl Geçer?
Egzama tam anlamıyla kalıcı olarak geçmeyebilir ancak doğru bakım ve ilaç kullanımı ile kontrol altına alınabilir. Cilt tipine uygun temizlik ürünleri kullanmak, kaşıntıyı tetikleyecek giysilerden kaçınmak ve stresi yönetmek, egzamanın sıklığını ve şiddetini büyük ölçüde azaltabilir.
Egzama Tedavisinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Egzama tedavisinde sadece ilaç kullanımı yeterli değildir, yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir. Sıcak suyla uzun süre duş almak, yoğun parfümlü sabunlar kullanmak ve cildi çok sık yıkamak cilt bariyerine zarar verir. Bunun yerine ılık suyla kısa süreli duşlar tercih edilmelidir. Ayrıca tırnaklar kısa kesilmeli ve kaşıma alışkanlığından kaçınılmalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Egzamaya Ne İyi Gelir?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Egzama tamamen geçer mi?
Hayır, kronik bir hastalık olduğu için tamamen geçmeyebilir ancak belirtiler kontrol altına alınabilir.
Kortizonlu krem kullanmak zararlı mı?
Uzun süreli kullanımda cilt incelmesine yol açabilir, bu yüzden hekim önerisiyle sınırlı süreli kullanılmalıdır.
Egzama bulaşıcı mı?
Hayır, egzama bulaşıcı değildir ve kişiden kişiye geçmez.
Bebeklerde egzama nasıl geçer?
Bebek cildi için özel olarak üretilmiş nemlendiriciler ve yumuşak temizleyiciler kullanılmalıdır, ayrıca alerjenlerden uzak durulmalıdır.
Hangi sabunlar tercih edilmeli?
Parfümsüz, pH dengeli ve nemlendirici içerikli sabunlar tercih edilmelidir.
Egzamaya hangi yiyecekler iyi gelmez?
Süt ürünleri, gluten, şekerli yiyecekler ve işlenmiş gıdalar bazı bireylerde egzama belirtilerini kötüleştirebilir.
Güneş ışığı egzama için faydalı mı?
Düzenli ve kısa süreli güneş maruziyeti bazı egzama türlerinde fayda sağlayabilir, ancak aşırıya kaçmamalıdır.
