Defter tasdikleri, işletmelerin yasal yükümlülüklerini yerine getirmesi açısından büyük öneme sahiptir. Vergi Usul Kanunu çerçevesinde tutulması zorunlu olan yasal defterlerin, belirli tarihlerde notere tasdik ettirilmesi gerekmektedir. Bu yazıda defter tasdiklerinin ne zaman yapılması gerektiği, hangi defterlerin tasdike tabi olduğu ve hangi durumlarda yeniden tasdik gerektiği gibi konular detaylıca ele alınacaktır.
Defter Tasdiki Nedir?
Defter tasdiki, işletmelerin ticari faaliyetlerini yasal çerçevede yürütebilmeleri için tutmak zorunda oldukları defterlerin noterde onaylatılması işlemidir. Noter tarafından tasdik edilen defterler, resmi nitelik kazanarak olası vergi denetimlerinde kanıt niteliği taşır ve usulsüzlük cezalarının önüne geçilmesini sağlar.
Defter Tasdikleri Hangi Tarihlerde Yapılır?
Tasdik işlemleri, defterin kullanılmaya başlanacağı yıldan önceki son ayın son gününe kadar yapılmalıdır.
Yılbaşında Yapılan Tasdikler
Yeni yılda kullanılacak defterler için tasdik işlemi en geç 31 Aralık tarihine kadar gerçekleştirilmelidir.
Yeni Kurulan Şirketlerde
Yeni kurulan işletmeler, kuruluş tarihinden itibaren on beş gün içinde defter tasdik işlemlerini tamamlamalıdır.
Hangi Defterler Tasdik Edilmelidir?
Tasdik zorunluluğu, işletmenin türüne göre değişmekle birlikte temel bazı defterler her işletme için geçerlidir.
Yevmiye Defteri
İşletmenin günlük mali hareketlerini kaydettiği defterdir ve her yıl tasdik edilmelidir.
Sayfa Sayısı Sınırı Var mı?
Yevmiye defterinin yıl içerisinde dolması durumunda ek defter de tasdik ettirilebilir.
Defter-i Kebir
Yevmiye defterinden aktarılan işlemlerin hesap bazında detaylandığı defterdir.
Yıl Sonu Yeniden Tasdik Gerekir mi?
Defter-i kebir her yıl yeniden tasdik edilmek zorundadır, aksi durumda usulsüzlük cezası uygulanır.
Envanter Defteri
Dönem sonunda mal varlığı ve borçların ayrıntılı şekilde kaydedildiği defterdir.
Bir Kez Tasdik Yeterli mi?
Kuruluşta tasdik edilir, her yıl yeniden tasdik edilmesine gerek yoktur.
Defter Tasdiki Yenilenmesi Gereken Durumlar
Defterin yıl içinde dolması veya kaybolması gibi özel durumlarda yeniden tasdik gerekebilir.
Defterin Dolması
Tasdik edilen defterin sayfaları yıl içinde biterse, kalan işlemler için yeni defter tasdik edilmelidir.
Hemen Yapılmalı mı?
Yeni defterin tasdiki, eski defterin dolduğu tarih itibarıyla derhal yapılmalıdır.
Defterin Kaybolması
Yangın, hırsızlık gibi mücbir sebeplerle defter kaybolduysa, yeni defterin tasdiki yapılmalıdır.
Kayıp Bildirimi Gerekli mi?
Bu durumda hem ilgili vergi dairesine bildirim yapılmalı hem de gazetede ilan verilmelidir.
Tasdik Edilmeyen Defterlerin Sonuçları
Tasdik işlemi yapılmayan defterler geçersiz sayılır ve ağır vergi cezalarıyla karşılaşma riski doğar.
Usulsüzlük Cezası
Tasdik edilmeyen veya geç tasdik edilen defterler için özel usulsüzlük cezası kesilir.
Vergi Denetiminde Ne Olur?
Tasdik edilmemiş defterler, vergi incelemelerinde delil niteliği taşımaz ve kayıt dışı olarak kabul edilebilir.
Noter Tasdikinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Defterlerin noter tasdiki sırasında bazı teknik detaylara dikkat edilmesi gerekir.
Sayfa Numarası ve Ciltleme
Tüm defter sayfaları noter öncesi numaralandırılmalı ve sıralı olmalıdır.
Sayfa Eksikliği Olursa?
Eksik veya sırasız sayfalarla tasdik işlemi yapılamaz, noter tarafından reddedilir.
Dijital Defterlerde Tasdik Süreci
E-defter uygulamasına geçen işletmeler için noter tasdiki zorunluluğu kalkmıştır.
E-Defter Geçişi Zorunlu mu?
Belirli bir ciroyu geçen firmalar için e-defter zorunlu hale getirilmiştir.
Zaman Damgası Ne İşe Yarar?
Elektronik defterlerin zaman damgasıyla onaylanması, fiziki tasdik işleminin yerini alır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Defter Tasdikleri Ne Zaman Yapılır?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Yeni kurulan bir şirket defter tasdikini ne zaman yapmalıdır?
Yeni kurulan bir işletme, kuruluş tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde defter tasdikini tamamlamalıdır.
Yıl içinde defter dolarsa ne yapılmalıdır?
Defter yıl içerisinde dolarsa, yeni defter noter onayıyla tekrar tasdik ettirilerek kullanılmaya devam edilmelidir.
Her yıl tüm defterlerin tasdik edilmesi gerekir mi?
Yevmiye ve defter-i kebir her yıl tasdik edilmeli, envanter defteri sadece kuruluşta tasdik edilerek kullanılabilir.
E-deftere geçen firmalar tasdik yaptırmalı mı?
E-deftere geçen mükelleflerin fiziki defter tasdik ettirmesine gerek yoktur, işlemler elektronik ortamda yürütülür.
Defter tasdikini noter dışında biri yapabilir mi?
Hayır, defter tasdiki yalnızca noterler tarafından gerçekleştirilir; farklı kurum ya da kişiler bu işlemi yapamaz.
Tasdiksiz defter kullanımı ceza doğurur mu?
Evet, tasdiksiz defter kullanımı usulsüzlük olarak kabul edilir ve vergi dairesi tarafından cezai işlem uygulanabilir.
Noter tasdik ücreti neye göre belirlenir?
Defterin sayfa sayısı, cilt kalınlığı ve işletmenin türüne göre noter tasdik ücreti değişiklik gösterir.
