Doğum borçlanması, kadın çalışanların sigorta başlangıç tarihinden sonra gerçekleştirdikleri doğumlar için prim gün sayılarını artırmalarını sağlayan önemli bir sosyal güvenlik hakkıdır. Özellikle emeklilik yaşını ve süresini etkileyen bu uygulama, çalışan kadınların iş gücüne dönüşünü desteklemeyi hedeflerken aynı zamanda eksik günlerini tamamlama fırsatı da sunar. Bu yazıda, doğum borçlanmasının şartları, kapsamı ve nasıl yapılacağı gibi kullanıcıların merak ettiği tüm detaylara değinilecektir.
Doğum Borçlanması Nedir?
Doğum borçlanması, sigortalı kadınların doğum nedeniyle çalışamadıkları süreleri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) nezdinde prim ödeyerek sigortalılık süresine dahil etmelerine imkân tanıyan bir uygulamadır. Bu hak sayesinde kadın sigortalılar, her bir çocuk için en fazla iki yıl olmak üzere toplamda üç çocuk için borçlanma yapabilir ve böylece emeklilik için gerekli olan prim gün sayısını tamamlayabilir.
Doğum Borçlanmasından Kimler Yararlanabilir?
Doğum borçlanması hakkı, belirli şartları sağlayan kadın sigortalılara tanınmaktadır.
Sigorta Başlangıcı Doğumdan Önce Olmalı mı?
Evet, doğum borçlanması yapabilmek için doğumun, ilk sigorta giriş tarihinden sonra gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Çocuk Yaşamalı mı?
Borçlanılacak doğumdan sonra çocuğun en az 2 yıl yaşaması ya da annenin bu süre boyunca çalışmamış olması şartı aranmaktadır.
Çalışmayan Süreler Sayılıyor mu?
Doğum sonrası çalışılmayan iki yıllık süre borçlanılabilir; ancak bu sürede herhangi bir sigortalı çalışmanın bulunmaması gerekir.
Kaç Çocuk İçin Borçlanma Yapılabilir?
En fazla üç çocuk için doğum borçlanması yapılabilir ve her çocuk için en çok iki yıl süreyle toplamda altı yıla kadar borçlanma hakkı tanınmaktadır. Çocuk sayısına göre borçlanılabilecek süre aşağıdaki gibidir:
| Çocuk Sayısı | Borçlanma Süresi |
|---|---|
| 1 Çocuk | 720 gün (2 yıl) |
| 2 Çocuk | 1.440 gün (4 yıl) |
| 3 Çocuk | 2.160 gün (6 yıl) |
Bu tablo, sigortalı kadınların kaç çocuk üzerinden ne kadar borçlanabileceğini açıkça göstermektedir. Toplam süre, prim gün sayısını artırarak emeklilik için önemli bir avantaj sağlar.
Doğum Borçlanması Nasıl Hesaplanır?
Doğum borçlanması tutarı, başvurulan dönemdeki brüt asgari ücret ve seçilen borçlanma gün sayısına göre hesaplanır. Günlük borçlanma tutarı, brüt asgari ücretin %32’si olarak belirlenir ve borçlanılacak toplam gün sayısı ile çarpılarak ödenecek toplam miktar bulunur. 2025 yılı itibarıyla brüt asgari ücret 20.002 TL olduğu için günlük borçlanma bedeli 6.400 TL civarındadır ve 720 günlük borçlanma yaklaşık 46.080 TL’ye tekabül eder.
Doğum Borçlanması İçin Nereye Başvurulur?
Borçlanma işlemi, e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerine şahsen başvuru yoluyla yapılabilir.
e-Devlet Üzerinden Başvuru Yapılabilir mi?
Evet, doğum borçlanması başvuruları e-Devlet üzerinden online olarak kolayca yapılabilmektedir.
SGK Müdürlüklerine Gitmek Zorunlu mu?
Online başvuruya ek olarak SGK merkezlerinden de yüz yüze başvuru yapılabilir, ancak belgelerin eksiksiz olması önemlidir.
Doğum Borçlanmasının Emekliliğe Etkisi Nedir?
Doğum borçlanması, eksik prim günlerini tamamlayarak emeklilik yaşını geriye çekme avantajı sağlar. Kadın sigortalı, çalışmadığı dönemi borçlanarak daha erken emekli olma şansı yakalayabilir. Ancak borçlanılan süre, sigorta başlangıç tarihini geriye çekmez; sadece prim gün sayısını artırır. Bu nedenle doğum borçlanmasının etkisi özellikle eksik prim günleri olan çalışanlar için oldukça belirleyicidir.
Borçlanma Bedeli Ne Zaman Ödenir?
Borçlanma tutarı, SGK tarafından gönderilen tebligat tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmelidir. Bu sürede ödeme yapılmazsa borçlanma hakkı iptal edilir, yeniden başvuru yapılması gerekir. Tek seferde ödeme zorunluluğu yoktur; dilenirse taksitli ödeme için yeniden yapılandırma yasaları kapsamında fırsatlar takip edilebilir.
Doğum Borçlanmasında Hangi Belgeler Gereklidir?
Doğum borçlanması için kimlik fotokopisi, çocukların doğum belgeleri ve sigorta dökümleri gibi belgeler istenebilir. Ayrıca başvuru sırasında dilekçe örneği de SGK tarafından talep edilmektedir. e-Devlet üzerinden yapılan başvurularda belgeler elektronik olarak sisteme yüklenmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Doğum Borçlanması Şartları Nelerdir?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Doğumdan Önce Sigorta Girişi Olmazsa Borçlanma Yapılabilir mi?
Hayır, doğum borçlanması yapabilmek için doğumun sigorta girişinden sonra gerçekleşmiş olması gerekmektedir.
Doğum Borçlanması Sigorta Başlangıcını Geriye Çeker mi?
Hayır, sadece prim gün sayısını artırır; sigorta başlangıç tarihini değiştirmez.
Doğum Borçlanması Ne Zaman Ödenmeli?
SGK tarafından tebliğ edilen borç yazısından sonra bir ay içinde ödeme yapılmalıdır.
Kaç Kez Doğum Borçlanması Yapılabilir?
En fazla üç çocuk için toplamda altı yıla kadar borçlanma yapılabilir.
Evlat Edinilen Çocuk İçin Borçlanma Yapılabilir mi?
Hayır, sadece biyolojik çocuklar için doğum borçlanması hakkı tanınmaktadır.
Çocuk Vefat Ederse Borçlanma Hakkı Kaybolur mu?
Eğer çocuk iki yıl yaşamamışsa ve anne çalışmışsa, o dönem borçlanılamaz.
Doğum Borçlanması Emekli Aylığını Artırır mı?
Prim günü arttığı için dolaylı olarak emekli aylığı üzerinde pozitif etki yaratabilir.
