EYT yani Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi, Türkiye’de sosyal güvenlik sistemini uzun süredir meşgul eden en önemli konulardan biri olmuştur. 2023 yılında yürürlüğe giren EYT yasası ile milyonlarca kişi emeklilik hakkı kazanırken, devlet bütçesi üzerinde de ciddi bir yük oluşmuştur. 2025 yılına geldiğimizde, EYT’lilerin bütçeye maliyeti hem emekli maaşları hem de sağlık ve sosyal güvenlik harcamaları kapsamında belirgin bir artış göstermiştir. Bu yazıda, EYT düzenlemesinin bütçeye etkisi detaylı şekilde incelenmekte ve devletin bu mali yükü nasıl yönettiği açıklanmaktadır.
EYT’nin Bütçeye Etkisi Ne Kadar?
EYT düzenlemesiyle birlikte Türkiye’de 2 milyonun üzerinde kişi emeklilik hakkı kazanmıştır. Bu durum, devletin her ay maaş ve sosyal güvenlik ödemesi yapması gereken kişi sayısını artırmış ve bütçe üzerinde ciddi bir baskı oluşturmuştur. Sadece 2024 yılı itibarıyla EYT kapsamında ödenen toplam maaş miktarı 330 milyar TL’yi aşmıştır ve bu rakam 2025 yılında 400 milyar TL seviyesine yaklaşmıştır. Dolayısıyla bu düzenleme, Hazine’den çıkan kaynakların büyük bir kısmının sosyal güvenlik sistemine aktarılmasına neden olmuştur.
Emekli Maaş Ödemeleri Ne Kadar Arttı?
EYT kapsamında emekli olan bireylere ödenen maaşlar, Türkiye genelindeki emekli maaş ortalamalarını da yükseltmiştir.
Ortalama Maaş Yükü Ne Kadar?
2025 yılı itibarıyla EYT’den emekli olan kişilere ödenen ortalama maaş 12.000 TL seviyesindedir ve bu rakam, toplam aylık emekli maaş ödemelerini yaklaşık 36 milyar TL’ye taşımıştır.
Maaş Artışları Bütçeyi Nasıl Etkiledi?
Asgari ücret artışı ve memur maaş zamları, emekli maaşlarının da yükselmesine yol açmıştır. Bu durum, yıllık bütçede ek 80 milyar TL’lik bir açık yaratmıştır.
Sağlık Harcamaları Üzerindeki Etkisi
EYT sonrası emekli sayısının artması, kamu sağlık harcamalarında da yükselişe neden olmuştur.
Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma Oranı Arttı mı?
Emekli bireylerin sağlık hizmetlerinden faydalanma oranı çalışanlara göre daha yüksektir. Bu nedenle EYT’lilerin sisteme girmesiyle birlikte devletin SGK üzerinden yaptığı sağlık harcamaları yılda ortalama 50 milyar TL artış göstermiştir.
İlaç ve Tedavi Giderleri Ne Durumda?
EYT’lilerin yaş ortalaması 45-55 bandında olduğundan, kronik hastalık tedavileri ve düzenli ilaç giderleri artmıştır. Bu da SGK ilaç bütçesinde %18 oranında büyümeye neden olmuştur.
SGK Açığı Büyüyor mu?
EYT uygulaması sonrası Sosyal Güvenlik Kurumu’nun açıkları yeniden gündeme gelmiştir.
Kurum Gelir-Gider Dengesi Bozuldu mu?
Prim ödeyen sayısındaki azalma ve emekli sayısındaki artış, SGK’nın gelir-gider dengesini olumsuz etkilemiştir. 2025 yılı sonunda SGK açığının 215 milyar TL seviyesinde olacağı öngörülmektedir.
Ek Finansman Kaynağı Oluşturuldu mu?
Devlet, SGK açığını kapatmak için Hazine’den ek kaynak aktarımı yapmaktadır. Ayrıca çeşitli vergi düzenlemeleri ile sistemin finansmanı sürdürülebilir hale getirilmeye çalışılmaktadır.
EYT Bütçe Maliyeti Ne Zaman Dengelenir?
EYT’nin bütçeye olan etkisi kısa vadede yüksek olsa da uzun vadeli planlamalarla bu maliyetlerin dengelemesi beklenmektedir.
Orta Vadede Dengelenme Mümkün mü?
Ekonomik büyüme, kayıt dışılığın azalması ve istihdamın artmasıyla SGK gelirlerinde yükseliş beklenmektedir. Bu da maliyetlerin dengelemesine katkı sağlayacaktır.
EYT’lilerin Ekonomik Katkısı Var mı?
Emekli olan bireylerin bir kısmı çalışmaya devam ettiği için tüketim harcamalarında artış görülmektedir. Bu da dolaylı vergi gelirlerini artırarak bütçeye olumlu yansımaktadır.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar İçin Bütçe Dağılımı
EYT sonrası yapılan bütçe dağılımı aşağıdaki gibidir:
| Harcama Kalemi | 2025 Tahmini (₺) |
|---|---|
| Emekli Maaşları | 396 Milyar |
| Sağlık Harcamaları | 72 Milyar |
| İlaç ve Tedavi Giderleri | 45 Milyar |
| SGK Açığı Finansmanı | 215 Milyar |
| Toplam Yıllık Maliyet | 728 Milyar ₺ |
2025 yılı itibarıyla EYT düzenlemesinin devlet bütçesine toplam maliyeti 728 milyar TL’ye ulaşmıştır. Bu rakam, Türkiye’nin yıllık bütçesinin yaklaşık %14’üne denk gelmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “EYT’lilerin Bütçeye Maliyeti” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
EYT’lilerin yıllık maaş maliyeti ne kadar?
2025 yılında EYT’lilere ödenen toplam maaş gideri yaklaşık 396 milyar TL olarak hesaplanmaktadır.
Sağlık sistemi bu yükü kaldırabiliyor mu?
Kısa vadede hizmetlerde aksama görülmese de uzun vadeli sürdürülebilirlik için sağlık bütçesinin artırılması gerekebilir.
SGK açığı ne kadar büyüdü?
2025 yılı sonunda SGK’nın bütçe açığının 215 milyar TL’ye ulaşması beklenmektedir.
EYT’liler ekonomiye katkı sağlıyor mu?
Çalışmaya devam eden emekliler üzerinden vergi ve tüketim katkısı sağlanmakta, bu da dolaylı olarak bütçeye olumlu yansımaktadır.
EYT sonrası emekli sayısı ne kadar arttı?
Yaklaşık 2,2 milyon kişi EYT kapsamında emekli olmuş ve bu sayı her yıl artmaktadır.
Devlet bu yükü nasıl finanse ediyor?
Hazine’den ek kaynak aktarımları yapılmakta, bazı vergilerde düzenlemeye gidilerek ek finansman oluşturulmaktadır.
Bu maliyet bütçede hangi kalemlerden karşılanıyor?
Genellikle vergi gelirlerinden ve bütçeye ayrılan sosyal güvenlik fonlarından finanse edilmektedir.
Uzun vadede bu sistem sürdürülebilir mi?
Gerekli reformlar yapılmazsa maliyet artmaya devam eder ancak istihdam artışı ve prim gelirleri ile sistem dengelenebilir.
