Faydalı model başvurusu, küçük ve orta ölçekli işletmelerin buluşlarını koruma altına alabilmesi için tercih ettiği ekonomik bir fikri mülkiyet yöntemi olarak 2025 yılında da önemini korumaktadır. Türkiye’de özellikle patent yerine daha hızlı ve düşük maliyetli olması nedeniyle yaygın olarak kullanılan faydalı model sistemi, başvuru sahiplerine ürünleri üzerindeki hakları daha kısa sürede tanıma imkânı sağlar. Bu yazıda, 2025 yılında faydalı model maliyetinin ne kadar olduğu, hangi harcamaların gerektiği ve başvuru süreci boyunca oluşabilecek ek ücret kalemlerinin neler olduğu detaylı şekilde ele alınacaktır.
Faydalı Model Başvuru Ücreti Ne Kadar?
2025 yılında faydalı model başvuru ücretleri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından güncellenmiş olup başvuru sahibinin gerçek kişi ya da tüzel kişi olmasına göre değişiklik göstermektedir. Gerçek kişiler için başvuru ücreti daha düşük belirlenmişken, tüzel kişilerden alınan ücret nispeten yüksektir. Bu ücret başvuru yapılırken ödenmesi gereken temel kalemlerden biridir ve başvurunun değerlendirmeye alınabilmesi için zorunludur.
Ek Masraflar Dahil Toplam Maliyet Neye Göre Değişir?
Faydalı model başvuru sürecinde sadece temel başvuru ücreti ödenmez, aynı zamanda yayın ücreti, belge düzenleme ücreti ve yıllık koruma ücretleri gibi birçok farklı ödeme kalemiyle karşılaşmak mümkündür. Bu ek ödemeler, başvurunun hangi aşamaya geldiğine ve başvuru sahibinin zamanında işlem yapıp yapmadığına bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, vekil aracılığıyla yapılan başvurularda vekalet ücretleri de toplam maliyeti artıran önemli bir faktördür.
Yayın Ücreti Ne Kadar?
Başvurunun Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından kabul edilip Resmi Bülten’de yayımlanması için ödenmesi gereken yayın ücreti, 2025 yılı itibarıyla belirli bir tarifeye göre alınmaktadır. Yayın işlemi, başvurunun kamuoyuna duyurulması ve üçüncü kişilere itiraz hakkı tanınması açısından zorunludur.
Belge Düzenleme Ücreti Nasıl Ödenir?
Başvuru onaylandıktan sonra, faydalı model belgesinin düzenlenip başvuru sahibine gönderilmesi için belge düzenleme ücreti ödenmelidir. Bu ücretin ödenmemesi durumunda belge alınamaz ve koruma süreci başlamaz. Genellikle yayın ücretinden sonra talep edilir ve ödeme süresi kaçırıldığında cezai işlem uygulanabilir.
2025 Faydalı Model Ücret Kalemleri
| Ücret Kalemi | Gerçek Kişi (TL) | Tüzel Kişi (TL) |
|---|---|---|
| Başvuru Ücreti | 270 | 540 |
| Yayın Ücreti | 150 | 300 |
| Belge Düzenleme Ücreti | 140 | 280 |
| 1. Yıl Yıllık Ücret | 200 | 400 |
| Vekil Ücreti (Ortalama) | 1.500 – 3.000 | 1.500 – 3.000 |
2025 yılı itibarıyla faydalı model başvurusu için gereken ortalama toplam maliyet, vekil kullanımı olup olmamasına ve başvuru sahibinin statüsüne göre 800 TL ila 3.800 TL arasında değişiklik göstermektedir.
Maliyeti Etkileyen Faktörler Nelerdir?
Faydalı model sürecinde maliyeti etkileyen en temel faktörler; başvuru sahibinin tüzel ya da gerçek kişi olması, vekil kullanılıp kullanılmaması, başvurunun zamanında yapılıp yapılmaması ve yıllık ücretlerin gecikmesidir. Ayrıca, talep edilen belge sayısının fazla olması ya da düzeltme istemi gibi ek işlemler de harç miktarını artırabilmektedir. Bu nedenle başvuru öncesinde tüm süreçlerin planlanması ve gerekli bütçenin ayrılması oldukça önemlidir.
Başvuru Süreci Ne Kadar Sürer?
Faydalı model başvurusu genellikle 12 ay içerisinde sonuçlanmaktadır. Bu süreç, başvurunun incelenme süresi, eksikliklerin giderilmesi ve yayın işlemlerinin tamamlanması gibi adımlardan oluşur. Patentten farklı olarak araştırma ve inceleme raporları zorunlu olmadığından, sürecin daha kısa sürmesi mümkündür. Ancak başvurunun karmaşıklığı veya eksik belge sunulması durumunda bu süre uzayabilir.
Faydalı Modelin Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Faydalı model başvurusu, özellikle teknik alanlarda yapılan küçük ama yenilik içeren buluşlar için oldukça uygun bir koruma yöntemidir. Hızlı sonuçlanması, düşük maliyetli olması ve uzun vadeli koruma sağlaması nedeniyle KOBİ’ler ve bireysel mucitler tarafından tercih edilmektedir. Ayrıca, başvurunun tescil edilmesi, ürünün piyasada daha güçlü konumlandırılmasını sağlar ve yasal koruma sayesinde rakiplerin ürünü taklit etmesini engeller.
Faydalı Modelle Patent Arasındaki Maliyet Farkı Nedir?
Faydalı model başvurusunun maliyeti, patent başvurusuna göre oldukça düşüktür çünkü araştırma ve inceleme süreçleri bulunmamaktadır. Patent başvurularında toplam maliyet 10.000 TL’ye kadar çıkabilirken, faydalı model için bu rakam ortalama 2.000–3.000 TL seviyelerinde kalmaktadır. Ancak bu düşük maliyetin karşılığında, faydalı modelde korunma süresi 10 yıl ile sınırlıdır ve uluslararası geçerliliği yoktur.
Hangi Durumlarda Vekil Kullanımı Zorunludur?
Türkiye’de ikamet eden başvuru sahipleri faydalı model işlemlerini şahsen yürütebilirken, yurtdışında yaşayan kişilerin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde işlemlerini yürütmeleri için vekil kullanmaları zorunludur. Vekil kullanımı, özellikle teknik konuların doğru anlatılması, süreçlerin aksatılmadan yürütülmesi ve hak kaybı yaşanmaması açısından da oldukça faydalı olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Faydalı Model Maliyeti 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Faydalı model başvurusu için toplam maliyet nedir?
Başvuru, yayın, belge ve yıllık ücretler dahil olmak üzere vekil kullanılmadan yapılan faydalı model başvurusu için toplam maliyet ortalama 800–1.200 TL arasında değişir.
2025 yılında faydalı model yıllık ücreti ne kadar?
İlk yıl için yıllık ücret gerçek kişilerde 200 TL, tüzel kişilerde ise 400 TL olarak belirlenmiştir. Ücret her yıl kademeli olarak artmaktadır.
Vekil ücreti zorunlu mu?
Hayır, Türkiye’de yerleşik başvuru sahipleri vekil kullanmadan da başvuru yapabilir. Ancak süreç karmaşık olduğunda vekil desteği önerilir.
Faydalı model kaç yıl koruma sağlar?
Faydalı model belgeleri, başvuru tarihinden itibaren 10 yıl boyunca koruma sağlar ve bu süre uzatılamaz.
Patent ile faydalı model arasında en temel fark nedir?
Patent, daha kapsamlı bir inceleme sürecine tabi tutulur ve daha güçlü bir koruma sağlar; faydalı model ise daha hızlı alınır ama araştırma raporu içermez.
Başvuru sırasında hangi belgeler gereklidir?
Başvuru formu, tarifname, istemler, özet ve teknik çizimler gereklidir. Belgelerin eksiksiz hazırlanması sürecin hızlı ilerlemesi açısından önemlidir.
Gecikmeli ödeme yapılırsa ne olur?
Yıllık ücretlerde gecikme yaşanırsa, cezalı ödeme süresi devreye girer. Bu sürede de ödeme yapılmazsa faydalı model hakkı iptal edilir.
