Gebelikte Şeker Yüklemesi Ne Zaman Yapılır?

Gebelikte şeker yüklemesi, anne adayında gestasyonel diyabet yani gebelik şekeri olup olmadığını tespit etmek amacıyla yapılan önemli bir testtir. Bu test sayesinde hem annenin hem de bebeğin sağlığını etkileyebilecek şeker yüksekliği önceden belirlenerek gerekli önlemler alınabilir. Genellikle 24. ile 28. gebelik haftaları arasında yapılan şeker yükleme testi, bazı durumlarda daha erken dönemlerde de uygulanabilmektedir. Bu yazımızda gebelikte şeker yüklemesinin ne zaman ve hangi koşullarda yapılması gerektiği detaylı biçimde ele alınacaktır.

İçindekiler

Şeker Yüklemesi Gebeliğin Hangi Haftasında Yapılır?

Şeker yüklemesi genellikle gebeliğin 24 ile 28. haftaları arasında yapılır çünkü bu dönem, gebelik hormonlarının insülin direncini artırdığı bir süreçtir. Bu test, anne adayının gestasyonel diyabet riski taşıyıp taşımadığını belirlemek için kritik bir rol oynar. Ancak bazı risk faktörleri varsa, örneğin önceki gebelikte diyabet öyküsü bulunan kadınlarda bu test daha erken, yani 16. haftadan itibaren de yapılabilir. Uzmanlar bu testi ihmal etmemenin hem annenin hem de bebeğin sağlığı açısından önemli olduğunu belirtmektedir.

Gebelikte Şeker Yüklemesi Ne Zaman Yapılır?

Şeker Yükleme Testi Neden Yapılır?

Gebelikte şeker yüklemesi, kan şekeri seviyelerinin kontrol altına alınıp alınmadığını görmek için yapılır. Anne adayının vücudu gebelik döneminde daha fazla insülin ihtiyacı duyar ve bu ihtiyacın karşılanamaması gestasyonel diyabete yol açabilir. Bu durum bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebilir ve doğum sırasında komplikasyon riskini artırabilir. Erken teşhis sayesinde diyet, egzersiz veya ilaç gibi yöntemlerle bu riskler azaltılabilir.

Gestasyonel Diyabetin Belirlenmesi

Testin en temel amacı gebelik diyabetinin tespitidir çünkü bu rahatsızlık genellikle belirti vermez ve yalnızca şeker yükleme testi ile anlaşılabilir.

Doğum Komplikasyonlarının Önlenmesi

Kontrolsüz şeker yüksekliği, iri bebek, erken doğum ve sezaryen oranını artırabileceği için bu testin sonuçları doğrudan doğum yönetimini de etkiler.

Şeker Yükleme Testi Nasıl Yapılır?

Testin yapılabilmesi için genellikle açlık gerekmese de bazı doktorlar 8-10 saat açlık isteyebilir. İlk olarak açlık kan şekeri ölçülür, ardından glikoz içeren sıvı içilir ve belirli aralıklarla kan alınarak glikoz seviyeleri kontrol edilir. Genelde 50 gramlık ve ardından gerekirse 100 gramlık glikoz ile test yapılır. Bu süreçte anne adayının 1 ila 3 saat süreyle klinikte kalması gerekebilir.

Kaç Gram Glikoz Kullanılır?

İlk testte 50 gram, sonuç yüksek çıkarsa ikinci aşamada 100 gram glikoz kullanılarak daha kapsamlı bir ölçüm yapılır.

Test Süresi Ne Kadardır?

İlk aşama yaklaşık 1 saat sürerken, ikinci aşama ise toplam 3 saatlik bir süreç gerektirebilir.

Kimlere Erken Şeker Yükleme Testi Yapılır?

Bazı gebeler risk grubunda yer aldığı için şeker yükleme testi daha erken haftalarda yapılabilir. Ailesinde diyabet geçmişi olanlar, obezite sorunu yaşayanlar, daha önce iri bebek doğuranlar ya da önceki gebeliklerinde gestasyonel diyabet tanısı almış olanlar bu gruba girer. Erken teşhis ile riskler daha kontrollü şekilde yönetilebilir.

Diyabet Geçmişi Olanlar

Anne ya da babasında diyabet öyküsü bulunan kadınlarda erken test önerilir çünkü bu grup yüksek risk taşır.

Önceki Gebelikte Sorun Yaşayanlar

Daha önce gebelik diyabeti tanısı alanlar veya komplikasyonlu doğum öyküsü olanlar için 16. haftadan itibaren test yapılması gerekebilir.

Şeker Yükleme Testi Güvenli midir?

Şeker yüklemesi, Dünya Sağlık Örgütü ve Türk Jinekoloji Derneği tarafından önerilen ve güvenli kabul edilen bir testtir. Ancak nadiren de olsa bazı anne adayları test sırasında mide bulantısı ya da baş dönmesi yaşayabilir. Bu durumlar genellikle geçicidir ve kalıcı bir zarar oluşturmaz. Testin faydası, potansiyel rahatsızlıklardan çok daha fazladır.

Yan Etkiler Görülür mü?

Mide bulantısı, baş dönmesi gibi hafif yan etkiler yaşanabilir ancak bu durumlar ciddi bir sorun teşkil etmez.

Bebeğe Zararı Var mı?

Bilimsel verilere göre gebelikte yapılan şeker yükleme testinin bebeğe herhangi bir zararı bulunmamaktadır.

Şeker Yükleme Testi Sonuçları Nasıl Değerlendirilir?

Testin sonucuna göre kan şekeri seviyeleri referans değerlerle karşılaştırılır. İlk 50 gramlık testte belirlenen üst sınır genellikle 140 mg/dL’dir. Eğer bu değerin üzerinde bir sonuç alınırsa, 100 gramlık ikinci test uygulanır. Bu ikinci testte, farklı zamanlarda alınan kan örneklerinin belirli sınırların altında olması gerekir. Sınırın aşılması durumunda gestasyonel diyabet tanısı konur ve gerekli tedavi süreci başlatılır.

Normal Değer Kaç Olmalı?

50 gramlık testte 140 mg/dL altı normal kabul edilir, üzerinde çıkarsa ikinci test yapılır.

İkinci Aşamada Kaç Değer Yüksek Olmalı?

100 gramlık testte 3 değerden en az 2’sinin yüksek çıkması gestasyonel diyabet tanısı için yeterlidir.

Gebelikte Şeker Yüklemesi Ne Zaman Yapılır?

Gebelikte şeker yüklemesi, genellikle 24 ile 28. haftalar arasında yapılır çünkü bu dönem vücudun insülin direncinin en fazla arttığı zaman dilimidir. Risk faktörleri taşıyan kadınlarda test 16. haftada da yapılabilir. Test sırasında 50 veya 100 gram glikoz çözeltisi içirilerek belirli aralıklarla kan şekeri ölçülür. Testin sonuçlarına göre gestasyonel diyabet teşhisi konulabilir ve erken önlem alınarak anne ile bebek sağlığı korunabilir.