HAGB yani Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması, ceza hukukunda sanığın mahkûmiyetine karar verildiği hâlde ceza hükmünün açıklanmasının ertelenmesini ifade eder. Bu uygulama, kişinin yeniden suç işlememesi koşuluyla sabıka kaydına işlenmeden dosyanın kapanmasını sağlar. Yazımızda HAGB şartlarının neler olduğunu, kimleri kapsadığını ve hangi durumlarda uygulanamayacağını detaylı şekilde ele alıyoruz.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Nedir?
HAGB, cezanın hükme bağlandığı ancak belirli şartlar gerçekleşirse açıklanmayacağı anlamına gelir. Bu karar, mahkeme tarafından sanığın lehine verilmekte ve kişi beş yıl boyunca yükümlülüklere uyduğu takdirde dosyası ortadan kaldırılmaktadır. Cezanın sanık üzerinde olumsuz etkiler yaratmasını önlemek amacıyla düzenlenmiş bu uygulama, özellikle ilk kez suç işleyen kişiler için önemlidir.
HAGB Uygulanabilmesi İçin Gerekli Şartlar
HAGB kararı alınabilmesi için sanığın belirli koşulları taşıması gerekir. Bu koşulların tamamının gerçekleşmesi hâlinde mahkeme, hükmün açıklanmasını erteleyebilir.
Sanığın Sabıkasız Olması Gerekir
Sanığın daha önce kasıtlı bir suçtan mahkûmiyetinin olmaması gerekir.
Ceza Süresi Belirli Bir Sınırın Altında Olmalıdır
Verilen hapis cezası 2 yıl veya daha az olmalıdır.
Sanığın Mahkemeye Davranışı Dikkate Alınır
Sanığın duruşmalardaki tutumu, pişmanlık göstermesi HAGB kararında etkili olabilir.
Zararın Giderilmesi Gerekebilir
Mağdur varsa zararının giderilmesi ya da tazmin edilmesi gerekir.
Sanığın Rızası Alınmalıdır
Sanık, HAGB kararını kabul etmelidir; aksi takdirde uygulanmaz.
Toplum İçin Tehlike Arz Etmemesi
Sanığın yeniden suç işlemeyeceğine dair olumlu kanaat oluşmalıdır.
HAGB Kararı Sonrası Denetim Süreci
Mahkeme HAGB kararı verdikten sonra sanık 5 yıl boyunca denetim süresine tabi tutulur.
Denetimli Serbestlik Süresi Ne Kadar Sürer?
Bu süre genellikle 5 yıl olmakla birlikte bazı suç türlerinde 3 yıl olabilir.
Denetim Süresi Boyunca Hangi Kurallar Geçerlidir?
Sanık yükümlülüklere uymalı ve yeni bir suç işlememelidir.
HAGB Hangi Suçlarda Uygulanmaz?
Bazı suçlar HAGB kapsamı dışında bırakılmıştır ve bu suçlarda sanık lehine bu karar verilemez.
Terör ve Cinsel Suçlar Hariçtir
Terör suçları, cinsel saldırı, çocuk istismarı gibi suçlarda HAGB uygulanmaz.
Tekerrür Hâlinde Uygulanmaz
Daha önce kasıtlı suç işlemiş kişilere bu karar verilmez.
HAGB Kararının Bozulma İhtimali Var mı?
Eğer sanık denetim süresinde kurallara uymazsa HAGB kararı bozulabilir. Bu durumda hüküm açıklanır ve ceza infaz edilir. Bu nedenle HAGB süreci, ciddiyetle takip edilmesi gereken bir süreçtir.
HAGB Kararının Sabıka Kaydına Etkisi
HAGB kararı sabıka kaydına işlenmez. Ancak bu karar UYAP sisteminde görünür.
Adli Sicil Kaydında Görünür mü?
HAGB kararları adli sicil kaydına değil, arşiv kayıtlarına geçer.
İş Başvurularında Sorun Olur mu?
Bazı özel sektör iş başvurularında detaylı arşiv sorgulaması yapılırsa bu karar görülebilir.
HAGB Kararı İçin Avukat Zorunlu mu?
HAGB süreci teknik bir süreç olduğu için avukat ile hareket etmek hak kaybını önler.
Avukatsız Başvuru Yapılabilir mi?
Evet, avukatsız başvuru yapılabilir ancak sürecin doğru yönetilmesi için uzman desteği tavsiye edilir.
HAGB Süresi Bitince Ne Olur?
Sanık 5 yıllık süreyi suç işlemeyerek tamamladığında dosya düşer, hüküm açıklanmaz ve hiçbir ceza verilmemiş gibi kabul edilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “HAGB şartları nelerdir?” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
HAGB Kararı Kesinleşmeden Uygulanabilir mi?
Hayır, HAGB kararının uygulanabilmesi için öncelikle kararın kesinleşmiş olması gerekir.
HAGB Kararı Hangi Mahkemeler Tarafından Verilir?
Genellikle Asliye Ceza Mahkemeleri ve Ağır Ceza Mahkemeleri bu kararı verebilir.
HAGB Kararı Varken Yurt Dışına Çıkılabilir mi?
Eğer sanık hakkında yurt dışı yasağı yoksa, denetim süresi boyunca da yurt dışına çıkabilir.
HAGB İle Hapis Cezası Tamamen Ortadan Kalkar mı?
Evet, yükümlülüklere uyulursa ceza açıklanmaz ve ortadan kalkar.
HAGB Kararına İtiraz Edilebilir mi?
Evet, yasal süre içerisinde karara itiraz hakkı mevcuttur.
Denetim Süresinde Suç İşlenirse Ne Olur?
Yeni bir suç işlenmesi durumunda önceki HAGB kararı bozulur ve hüküm açıklanır.
HAGB Kararı Kamu Haklarını Etkiler mi?
HAGB kararı açıklanmadığı sürece kamu haklarının kaybına neden olmaz.
