Kuduz aşısı, kuduz virüsü ile temas riski olan kişilerde veya hayvan ısırığı gibi bir durum sonrası uygulanan hayati bir koruma yöntemidir. Bu aşı hem önleyici hem de tedavi edici amaçla yapılabilir. Doğru zamanda ve doğru dozlarda uygulanan kuduz aşısı, ölümcül sonuçları olan kuduz hastalığına karşı tam koruma sağlar. Bu nedenle hem risk gruplarının hem de temas sonrası kişilerin aşı programına uyması büyük önem taşır.
Kuduz Aşısı İçin En Uygun Zaman
Kuduz aşısının yapılma zamanı, kişinin risk durumuna ve maruz kaldığı duruma göre değişir. Temas öncesi aşı, veterinerler veya riskli bölgelerde çalışan kişiler için önceden planlanarak uygulanırken, temas sonrası aşı hayvan ısırığı veya tırmalaması gibi bir durumda en kısa sürede yapılmalıdır. Temas sonrası ilk doz, mümkünse olaydan hemen sonra ve en geç 24 saat içinde uygulanmalıdır.
Temas Öncesi Aşı Programı
Risk grubundaki kişiler için temas öncesi kuduz aşısı genellikle üç doz halinde uygulanır ve bağışıklık oluşturur.
Temas Öncesi Aşı Kaç Gün Arayla Yapılır?
Üç dozluk temas öncesi aşılama 0, 7 ve 21. veya 28. günlerde yapılır, gerekirse ilerleyen dönemlerde hatırlatma dozu eklenir.
Temas Sonrası Aşı Programı
Hayvan ısırığı sonrası kuduz aşısı, virüsün yayılmasını önlemek için hızla uygulanır.
Temas Sonrası Aşı Kaç Doz Uygulanır?
Temas sonrası aşı genellikle 0, 3, 7, 14 ve 28. günlerde toplam beş doz şeklinde uygulanır ve bazı durumlarda immün globulin desteği gerekebilir.
Kuduz Aşısı Hangi Durumlarda Yapılır?
Kuduz aşısı, hem hayvan teması riski olan kişilere hem de kuduz virüsü ile karşılaşma riski bulunan durumlarda uygulanır. Aşı yapılması gereken durumlar arasında sokak hayvanı ısırıkları, yarasa ile temas, tırmalama veya hayvan salyası ile açık yaraya temas sayılabilir.
Hayvan Isırığında Aşı Zorunlu mudur?
Isıran hayvanın kuduz riski taşıma ihtimali varsa aşı mutlaka yapılmalı ve aşı takvimi eksiksiz tamamlanmalıdır.
Hayvan Takibi Yapılır mı?
Evcil hayvan ısırıklarında hayvan 10 gün gözlem altında tutulur, ancak gözlem süresi boyunca aşı başlatılır ve hayvan sağlıklıysa tedavi sonlandırılabilir.
Kuduz Aşısı Sonrası Nelere Dikkat Edilmelidir?
Aşı sonrası dikkatli davranmak, aşının etkinliğini artırır ve yan etki riskini azaltır.
Aşı Sonrası İlaç Kullanılır mı?
Aşı sonrası immün sistemi baskılayan ilaçların kullanılmasından kaçınılmalı, gerekirse doktor tavsiyesi alınmalıdır.
Yan Etkiler Görülür mü?
Kuduz aşısı genelde güvenlidir, ancak hafif ateş, baş ağrısı veya aşı yerinde ağrı gibi geçici yan etkiler görülebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda kuduz aşısı ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Kuduz aşısı kaç yıl korur?
Temas öncesi yapılan kuduz aşısı genellikle birkaç yıl koruma sağlar, risk devam ederse hatırlatma dozu önerilir.
Kuduz aşısı yan etkileri tehlikeli midir?
Çoğu yan etki hafif ve geçicidir, ciddi reaksiyonlar nadirdir ve sağlık kuruluşuna bildirilmelidir.
Kuduz aşısı hangi durumlarda yapılmaz?
Bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde özel değerlendirme yapılır, çoğu durumda yine de uygulanabilir.
Kuduz aşısı sonrası alkol alınır mı?
Aşı sonrası alkol tüketimi tavsiye edilmez çünkü bağışıklık yanıtını zayıflatabilir.
Kuduz aşısı kaç saat içinde yapılmalı?
Temas sonrası kuduz aşısı en kısa sürede, ideal olarak 24 saat içinde başlanmalıdır.
Kuduz aşısı hamilelere uygulanır mı?
Evet, kuduz aşısı hamilelerde de güvenle uygulanabilir çünkü kuduz hastalığının riski aşıdan daha yüksektir.
