Atık yönetiminin sürdürülebilirliği açısından önem taşıyan lastik dönüşüm tesisleri, hem çevresel fayda sağlaması hem de ekonomik geri kazanım imkanı sunmasıyla yatırımcıların ilgisini çekmektedir. 2025 yılı itibarıyla bu tür tesislerin kurulum maliyetleri, enerji, ekipman ve işçilik fiyatlarındaki artışa paralel olarak yeniden şekillenmiştir. Bu yazıda, 2025’te bir lastik geri dönüşüm tesisi kurmanın maliyet kalemleri, yasal süreçler ve yatırımın geri dönüş süreci ele alınmaktadır.
Lastik Dönüşüm Tesisi Nedir?
Lastik dönüşüm tesisleri, kullanılamaz hale gelmiş araç lastiklerini çeşitli mekanik, termal veya kimyasal yöntemlerle geri dönüştürerek yeniden kullanıma kazandıran işletmelerdir. Bu tesislerde geri kazanılan hammaddeler; yakıt, kauçuk granül, çelik tel ve karbon siyahı gibi farklı alanlarda kullanılmaktadır.
Lastik Dönüşüm Tesisi Kurulum Maliyeti Ne Kadar?
Lastik dönüşüm tesisi kurulum maliyeti, tesisin kapasitesi, seçilen teknoloji ve lokasyona bağlı olarak farklılık göstermektedir ancak 2025 itibarıyla ortalama bir tesisin yatırım bedeli 5 ila 20 milyon TL arasında değişmektedir. Maliyet kalemlerinin başında ekipman alımı, fabrika binası, ruhsatlandırma, enerji altyapısı ve işgücü yer almaktadır. Özellikle piroliz teknolojisiyle çalışan modern tesislerde kurulum maliyetleri daha yüksek olmakla birlikte uzun vadede daha fazla geri dönüş sağlamaktadır.
Ekipman Giderleri Ne Kadardır?
Bir lastik dönüşüm tesisinde kullanılacak makine ve ekipmanlar maliyetin büyük bölümünü oluşturmaktadır. Parçalama ünitesi, piroliz reaktörü, gaz temizleme sistemi ve kontrol panelleri gibi ekipmanlar 2025 yılında ortalama 3 ila 8 milyon TL arasında değişen fiyatlarla temin edilebilmektedir.
Arsa ve Yapı Maliyeti Neye Göre Değişir?
Tesisin kurulacağı arsanın büyüklüğü ve yapının endüstriyel standartlara uygunluğu yatırımın diğer önemli kalemidir. Organize sanayi bölgelerinde 2.000 m²’lik bir alan üzerine kurulan yapılar için yaklaşık 2 ila 5 milyon TL arası harcama yapılması gerekmektedir. Bu maliyetler bölgesel arsa fiyatlarına göre değişiklik göstermektedir.
Enerji Altyapısı Gideri Ne Kadar?
Lastik geri dönüşüm tesislerinde enerji tüketimi yüksek olduğundan, enerji altyapısının kurulumu da büyük önem taşır. Elektrik bağlantısı, jeneratör, trafo gibi altyapı yatırımları için 2025 yılı itibarıyla yaklaşık 500 bin TL ile 1,5 milyon TL arası harcama yapılması beklenmektedir.
Lisans ve Ruhsat Giderleri Ne Kadardır?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan alınması gereken Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu, atık geri dönüşüm lisansı ve diğer ruhsatlar için başvuru, danışmanlık ve harç masraflarıyla birlikte toplamda 200 ila 500 bin TL arasında maliyet oluşmaktadır. Bu süreçlerin tamamlanması yaklaşık 3 ila 6 ay sürebilmektedir.
Geri Dönüş Süresi Kaç Yıldır?
Ortalama kapasitede çalışan bir lastik dönüşüm tesisinin yatırım geri dönüş süresi, üretilen ürünün satış fiyatına ve pazarlama kabiliyetine bağlı olarak 3 ila 5 yıl arasında değişmektedir. Kauçuk granül, pirolitik yağ ve çelik tel gibi yan ürünlerin satışından elde edilen gelir, yatırımın geri dönüşünü hızlandırabilmektedir.
Günde Ne Kadar Lastik İşlenebilir?
Orta ölçekli bir tesiste günlük işleme kapasitesi 3 ila 10 ton arasında değişmektedir. Bu rakam tesisin teknolojisine ve çalışma vardiyasına göre artırılabilir. Kapasite artırımı, enerji giderlerini ve personel ihtiyacını da beraberinde getirmektedir.
Hangi Ürünler Elde Edilir?
Tesislerde dönüştürülen lastiklerden pirolitik yağ, karbon siyahı, çelik tel ve gaz elde edilmektedir. Bu ürünler sanayi, enerji ve yapı sektörlerinde değerlendirilebildiği için geniş bir pazar potansiyeline sahiptir.
Pazar Payı Ne Kadardır?
Türkiye’de atık lastiklerin yıllık miktarı 350 bin tonu aşmaktadır ve bu miktarın önemli bir kısmı hâlâ düzenli olarak toplanamamaktadır. Bu da yeni kurulacak tesisler için ciddi bir pazar potansiyeli olduğunu göstermektedir. 2025 itibarıyla sektördeki büyüme beklentisi %6’nın üzerindedir.
Devlet Teşvikleri Var mı?
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile KOSGEB gibi kurumlar tarafından sağlanan yatırım teşvikleri arasında vergi indirimi, SGK primi desteği ve faizsiz kredi seçenekleri bulunmaktadır. Teşvik miktarları bölge sınıflamasına ve yatırımın ölçeğine göre değişiklik göstermektedir.
Çevresel Etkiler Neler?
Lastik dönüşüm tesisleri doğru kurulum ve filtreleme sistemleriyle çalıştırıldığında çevreye zarar vermeden geri dönüşüm sağlayabilmektedir. Özellikle piroliz teknolojisinin karbon emisyonları minimize edilebildiği için tercih edilme oranı artmaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda Lastik Dönüşüm Tesisi Kurulum Maliyeti 2025 ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Tesis Kurmak İçin Ne Kadar Sermaye Gerekir?
Minimum 5 milyon TL başlangıç sermayesi gereklidir ancak teknolojik altyapıya bağlı olarak bu rakam 20 milyon TL’ye kadar çıkabilir.
Tesisin Kurulumu Ne Kadar Sürer?
Arsa hazırlığı, ruhsatlar ve ekipman kurulumuyla birlikte ortalama 6 ila 9 ay sürebilir.
Hangi Atıklar Dönüştürülebilir?
Genellikle binek araç lastikleri, kamyon ve traktör lastikleri geri dönüştürülmektedir.
Kurulum İçin Hangi İzinler Gereklidir?
ÇED raporu, çevre lisansı, işyeri açma ruhsatı ve atık işleme belgesi alınması zorunludur.
Lastik Dönüşümden Elde Edilen Ürünler Nerede Satılır?
Sanayi bölgelerine, asfalt firmalarına, enerji tesislerine ve plastik sanayisine satılabilmektedir.
Tesislerin Kar Marjı Nedir?
Verimli çalışan bir tesisin net kar marjı %15 ila %30 arasında değişmektedir.
Türkiye’de Kaç Lastik Geri Dönüşüm Tesisi Var?
2025 itibarıyla lisanslı tesis sayısı yaklaşık 50 civarındadır ve artış göstermektedir.
Yatırım Geri Dönüş Süresi Kısaltılabilir mi?
Yüksek kapasiteli tesisler ve iyi pazarlama stratejileriyle bu süre 2,5 yıla kadar düşürülebilir.
