2025 yılı itibarıyla yer fıstığı üretimi, artan tarım girdileri, kuraklık riski ve döviz kuru baskısı nedeniyle geçmiş yıllara göre daha dikkatli bir mali planlama gerektiriyor. Özellikle Adana, Osmaniye ve Şanlıurfa gibi bölgelerde yaygın olarak yapılan yer fıstığı tarımı, verim ve maliyet dengesinin doğru kurulmasıyla kârlı hale gelebiliyor. Bu yazımızda, yer fıstığı dönüm maliyeti 2025 yılı itibarıyla güncel verilerle ele alınmakta, tohumdan sulamaya kadar tüm kalemler detaylı olarak incelenmektedir.
2025 Yılında Yer Fıstığı Maliyeti Ne Kadar Oldu?
2025 yılı itibarıyla 1 dönüm yer fıstığı ekim maliyeti ortalama 4.200 TL ile 5.000 TL arasında değişmektedir. Bu artışın temel nedeni, mazot ve gübre fiyatlarındaki yükseliş ile birlikte işçilik ücretlerindeki genel artıştır. Yer fıstığı üretiminde kullanılan girdilerin büyük kısmı ithal olduğu için döviz kurlarındaki artış da maliyetleri ciddi biçimde etkilemektedir.
Yer Fıstığı Üretiminde En Fazla Hangi Kalemler Harcama Gerektiriyor?
Yer fıstığı üretiminde maliyet kalemleri oldukça çeşitlidir. En fazla harcama, gübre, mazot ve işçilik kalemlerine yapılmaktadır. Ayrıca tohum fiyatları da 2025’te ciddi bir artış göstermiştir. Üreticilerin tüm bu kalemleri iyi analiz etmesi, sezon sonunda net bir kazanç elde etmeleri açısından büyük önem taşır.
Gider Kalemlerine Göre 1 Dönüm Yer Fıstığı Maliyeti
| Gider Kalemi | Ortalama Tutar (TL) |
|---|---|
| Tohum | 700 |
| Gübre | 1.200 |
| Mazot | 800 |
| Sulama | 600 |
| İşçilik | 1.000 |
| İlaçlama | 400 |
| Diğer Giderler | 300 |
Yukarıdaki tablo, 2025 yılı yer fıstığı üretiminde 1 dönüm arazi için yapılan ortalama giderleri göstermektedir. Bu maliyetler, bölgelere göre farklılık gösterebilir.
Yer Fıstığı Eken Kazanır mı?
Yer fıstığı üretimi doğru planlama yapıldığında oldukça kârlı bir tarımsal faaliyet olabilir. 1 dönüm yer fıstığından ortalama 350–450 kg verim alınabilir ve 2025 yılı alım fiyatı kg başına ortalama 28 TL’dir. Bu verimle üreticinin brüt geliri 9.800 TL’ye kadar çıkabilirken, net kazanç ise giderler düşüldüğünde yaklaşık 4.000–5.000 TL arasında değişmektedir.
Devlet Desteği Yer Fıstığı Üreticisine Yeterli mi?
Tarım ve Orman Bakanlığı, yer fıstığı üreticilerine dönüm başına mazot ve gübre desteği ile birlikte dekar başı fark ödemesi desteği sağlamaktadır. 2025 yılında bu destekler toplamda ortalama 650 TL’yi bulmaktadır. Ancak üreticilere göre bu tutar, artan üretim giderlerini karşılamada yetersiz kalmaktadır.
2025 Yılı Devlet Destekleri Ne Kadar Oldu?
| Destek Türü | Tutar (TL/dönüm) |
|---|---|
| Mazot Desteği | 250 |
| Gübre Desteği | 170 |
| Fark Ödemesi Desteği | 230 |
Desteklerin toplamda 650 TL’ye ulaşması üreticilere az da olsa katkı sunmakta, fakat sürdürülebilir üretim için daha etkin politikalar gerektiği görülmektedir.
Hangi Bölgelerde Yer Fıstığı Daha Kârlı Yetişiyor?
Türkiye’de yer fıstığı üretiminin yoğunlaştığı bölgeler arasında Adana, Osmaniye, Şanlıurfa ve Antalya başı çekmektedir. Bu bölgelerde iklim ve toprak yapısı yer fıstığına uygun olduğu için hem maliyetler dengeli seyretmekte hem de verim yüksek olmaktadır. Sulama altyapısı güçlü olan ovalar, özellikle yaz sıcaklarında verimi artırmakta ve üreticinin kazancını doğrudan etkilemektedir.
Bölgelere Göre Yer Fıstığı Verimi
| Bölge | Ortalama Verim (kg/dönüm) |
|---|---|
| Adana | 430 |
| Osmaniye | 410 |
| Şanlıurfa | 390 |
| Antalya | 370 |
| Hatay | 360 |
Adana ve Osmaniye gibi bölgelerdeki üreticiler, yüksek verim sayesinde maliyetleri daha kolay karşılamakta ve net kazançlarını artırmaktadır.
Yer Fıstığı Üretiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Yer fıstığı üretiminde dikkat edilmesi gereken başlıca unsurlar arasında toprak hazırlığı, ekim zamanlaması, gübreleme ve hastalıklarla mücadele gelir. Bu süreçlerde yapılacak küçük hatalar bile verimi ciddi şekilde etkileyebilir. Özellikle aşırı sulama ya da yanlış gübreleme, kök çürümesine neden olabileceği için üreticinin bilgiye dayalı bir üretim modeli benimsemesi önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Yer Fıstığı Dönüm Maliyeti 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
1 Dönüm Yer Fıstığı Ne Kadar Kazandırır?
2025 yılı fiyatları ve verim ortalaması göz önünde bulundurulduğunda, 1 dönüm yer fıstığı üretimi yaklaşık 4.000–5.000 TL net kazanç sağlayabilir.
Yer Fıstığı Hangi Aylarda Ekilir?
Yer fıstığı genellikle nisan ayı ortasından itibaren ekilir, bölgelerin iklim koşullarına göre mayıs ayı başına kadar devam edebilir.
Yer Fıstığı Ne Zaman Hasat Edilir?
Yer fıstığı, bölgeye göre değişmekle birlikte genellikle eylül ayının son haftası ile ekim ayının ortasında hasat edilir.
1 Dönüm Yer Fıstığı İçin Ne Kadar Gübre Gerekir?
Ortalama olarak 1 dönüm yer fıstığı için 25–30 kg taban gübresi ve 20–25 kg üst gübre yeterli olmaktadır.
Yer Fıstığı Üretimi İçin Devlet Desteği Var mı?
Evet, 2025 yılında Tarım Bakanlığı tarafından mazot, gübre ve fark ödemesi destekleri sağlanmaktadır.
En Verimli Yer Fıstığı Hangi Bölgede Yetişir?
Türkiye’de en yüksek yer fıstığı verimi Adana ve Osmaniye illerinde elde edilmektedir.
Yer Fıstığı İçin Sulama Şart mı?
Evet, özellikle yaz aylarında düzenli sulama yapılması verimi ciddi anlamda artırmakta ve bitki sağlığını korumaktadır.
2025 Yılı Fıstık Alım Fiyatı Ne Kadar?
2025 yılı itibarıyla kabuklu yer fıstığının kilogram başına alım fiyatı ortalama 28 TL seviyesindedir.
